تعریف پژوهش
پژوهش یا تحقیق یک روند فعالانه، هوشیارانه و سامانمند برای کشف، تعبیر و بازنگری پدیدهها، رخدادها، رفتارها و فرضیهها است. پژوهش همچنین برای استفاده از پدیدههای موجود برای دست یافتن به راهکارهای عملی و فناوریها بهکار میرود. به طور معمول پژوهشگر نتایج پژوهش خود را در مجلههای علمی ارائه میدهد. پژوهش در دو بعد «یافت پرسش پژوهش» و دیگر «پاسخ دادن به آن» میباشد.(+)
مواد لازم جهت پژوهش
۱ . یک ذهن خلاق با ایده های نو
۲ . آگاهی از تئوری کار پژوهشی و قابل انجام بودن آن از لحاظ تئوری
۳٫یک کامپیوتر متصل به تمام پایگاههای علمی دنیا جهت بررسی پیشینه ایده ای که در ذهنتان است ( اینکه قبلا چه کارهائی در این رابطه انجام شده است ) .
۴ . دسترسی به مواد و دستگاههای موردنیاز جهت جمع آوری و آنالیز داده ها
۵٫توانائی تحلیل نتایج حاصل و نتیجه گیری منطقی
۶ . آشنائی کافی به زبان انگلیسی جهت مقاله نمودن نتایج کار تحقیقی
پژوهشگران بی ادعا
اکثر پژوهشگران حال حاضر در ایران را دانشجویان تحصیلات تکمیلی تشکیل می دهند. دانشجویانی که عمدتا یک دوره چهار ساله لیسانس را طی کرده اند و اکنون قرار است فوق لیسانس یا دکتر مملکت شوند. معمولا در دوره کارشناسی علوم کاربردی تدریس نمی شود و معمولا یکسری دروس تئوری که عموما در هیچ جا نه بدرد دانشجو و نه به درد جامعه می خورد به خورد دانشجو داده میشود که حتی در مقاطع بالاتر هم دردی از کسی دوا نمی کند.با توجه به اینکه علم در حال پیشرفت است ، نیاز به بازبینی دروس دانشگاهی حداقل هر چند سال یکبار احساس می شود. در حالیکه در دانشگاههای ایران دروس سی سال قبل بدون تغییر تدریس می شود. همین امر باعث می شود فارغ التحصیلان دوره کارشناسی آگاهی چندانی از علوم روز دنیا نداشته باشند و در مقاطع بالاتر با مشکلات عدیده ای روبرو شوند.
در حال حاضر داشتن مقاله در همایشهای داخلی و خارجی در مقطع کارشناسی ارشد و داشتن دو مقاله آی اس آی جهت دفاع در دوره دکترا الزامی است .که بدلیل عدم کمکهای لازم از سوی دانشگاه تمامی هزینه شرکت در همایشها بر عهده دانشجو است. تا شهریور سال ۸۹ به ازای هر مقاله ارائه شده در همایشها ، پاداشی برای دانشجو در نظر گرفته میشد که هر چند زیاد نبود ولی حداقل مبلغ اندکی از هزینه ثبت نام برای همایشها را شامل میشد که هر چند ماهها بعد پرداخت میشد ولی همین که پرداخت میشد قوت قلبی برای دانشجو بود . ولی پس از این تاریخ کارشناسان امر تشخیص دادند که این کار بیهوده است و پاداش دانشجو حذف شد ولی پاداش اساتید کماکان پابرجا ماند!
ایران مصمم در تولید علم
در سالهای اخیر ایران به لطف پژوهشگران بی ادعا و جوان، به صورت جدی تر قدم در راه تولید علم و دانش گذاشته است. رشد بیست درصدی مقالات علمی کشور در سال۲۰۱۱ در مقایسه با سال قبل از آن که چندی پیش توسط پایگاههای خبری مورد توجه قرار گرفت؛ گواهی بر این مدعاست.
هفته پژوهش و انتخاب پژوهشگر برتر
۲۲ تا ۲۸ آذر ماه بعنوان هفته پژوهش نامگذاری شده است. که هدف از آن ارج نهادن به زحمات پژوهشگران عرصه علم و دانش و ارتقا و رشد کیفی و کمی فعالیتهای علمی می باشد. با یک جستجوی کوتاه نهایتا به صفحاتی می رسیم که نشان از توجه بسیاری از نهادها به مقوله تحقیق علمی است که در نگاه اول به فال نیک گرفته می شود. در مراسم هفته پژوهش که در دانشگاهها برگزار میشود نهایتا از پژوهشگران برتر تقدیر می شود . ولی آنچه مهم است اینست که در این مراسمها اکثرا پژوهشگران حضور ندارند ولی در عوض عوامل پشت صحنه عرصه تحقیق حضوری بسیار فعال، مخصوصا در زمان پذیرائی دارند!
فرایند انتخاب پژوهشگر برتر از میان اساتید بطور اصولی انجام می گیرد ولی دانشجوی نمونه پژوهشگر را چه کسی و چگونه تعیین می کند خدا عالم است. قبل از سال ۸۹ که با جمع آوری مدارک ارائه مقالات در همایشها ، با توجه به تعداد مقالات ارائه شده دانشجوی نمونه پژوهشگر انتخاب میشد ولی پس از این تاریخ پروسه انتخاب شفاف نیست. گذشته از آن انتظار میرود بجای برگزاری این مراسمهای پرزرق و برق و حیف و میل پول بیت المال برای نصب بنرهای پرهزینه ، از خیل پژوهشگران کشور تقدیر شود و حداقل پاداش مقالات ارائه شده که تا همین دو سال پیش پرداخت میشد ، پرداخت گردد.
مشکلات پیش روی پژوهشگران
۱ . نبود ساده ترین امکانات مورد نیاز جهت کار پژوهش
۲ . نبود دستگاههای مورد نیاز جهت آنالیز داده ها
۳ . خرابی اکثر دستگاههای موجود در دسترس و زمانبر بودن تعمیر آنها
۴ . کار پژوهش ، هزینه بر است و در اکثر مناطق دنیا هزینه مصرفی جهت امر پژوهش را جزو سرمایه گذاری به حساب می آورند. اما در ایران هزینه کار پژوهش در اکثر موارد توسط خود پژوهشگر ( دانشجو) پرداخت میشود. دانشجوی دانشگاههای دولتی هم که باشی هزینه ها را از جیب خودت می پردازی به امید اینکه ماهها و یا شاید سالها بعد توسط دانشگاه بازپرداخت صورت گیرد! این یکی از نکات منفی در امر پژوهش است . در این حالت هزینه رشد علمی کشور توسط پژوهشگر پرداخت می شود.
راهکار برای رفع مشکلات موجود
۱ . در صورتیکه هزینه مصرفی جهت امر پژوهش بعنوان هزینه جاری مصرفی تلقی نشود و بعنوان سرمایه گذاری در نظر گرفته شود بسیاری از مشکلات حل خواهد شد.
۲ . هر مرکز دانشگاهی بعنوان یک مرکز پژوهشی در نظر گرفته شود و تمام امکانات موردنیاز یک کار پژوهشی در این مراکز قرار گیرد تا در کمترین زمان آنالیز داده ها صورت گرفته و استخراج سریع نتایج انجام شود تا از دنیا عقب نمانیم.
۳ .با تاسیس پژوهشکده ها، علاقمندان به پژوهش علاوه بر دانشجویان فعال در این عرصه بکار گرفته شوند تا کشور در زمینه علمی با شتاب بیشتری رو به پیشرفت گام بردارد.