راهنمای چرت زدن خوب به سبک علمی

آیا شما هم جزو آن دسته افرادی هستید که به چرتهای بعد از ظهر عادت دارند؟ شاید هم فکر می کنید که خواب فقط مال شب ها است؟ خب بد نیست نگاهی داشته باشیم به نتایج تحقیقات تا ببینیم چه حرکتی در این میان هوشمندانه تر است و به سلامت شما کمک خواهد کرد؟

پژوهشگران کلینیک Mayo طی مطالعه ای نشان دادند که یک چرت کوتاه می تواند خستگی را در کند، آرامش را بیشتر کند، روحیه و هوشیاری را ارتقا ببخشد و یک ذهن فعال و قبراق برای شما به ارمغان بیاورد (حافظه بهتر، سردرگمی حداقل و اشتباهات کمتر). علاوه بر آن در سال ۲۰۰۸ هم انگلیسی ها تحقیقی انجا دادند که بر اساس آن یک چرت نیمروزی در مقایسه با خواب بیشتر در شب، یا سرکشیدن پیاپی فنجانهای قهوه، تاثیر بهتری در کاهش خستگی عصرگاهی داشت.

اما بشنوید از هاواردی ها: طی مقاله ای که در نشریه Harvard Health Letter منتشر شد، افرادی که بعد از یادگیری یک مطلب جدید، چرت کوتاهی می زدند. مطالب را بسیار بهتر از سایرین به خاطر می سپردند. ( با این وصف، اساتید نباید از دانشجویانی که سر کلاس چرت می زنند شاکی باشند!) یک تحقیق هم که روی ۴۲ هزار یونانی انجام شد، نشان داد که کسانی که در میان روز چرت می زنند، ۳۷ درصد کمتر از سایرین در اثر بیماریهای قلبی فوت می کنند.

البته چرت زدن برای هرکسی و هرجایی مناسب نیست. مثلا چرتهای طولانی یا دیرهنگام (مثلا در اواخر عصر) می تواند باعث اختلال در خواب شبانگاهی شود. یا کسانی که دچار مشکلات خواب (مثلا مشکل تنفسی حین خواب) هستند، ممکن است بعد از یک چرت بسیار خسته تر شوند.

اما برای اینکه چرت ها یا خوابهای میانروزی ما بهتر باشند چه باید بکنیم؟ ما امروز می خواهیم به این سوال جواب بدهیم:

چقدر بخوابیم؟

بسته به اینکه چقدر بخوابید، اثرات مختلفی را هم مشاهده می کنید. یک چرت ۲۰ دقیقه ای می تواند شما را سرحال تر و هشیارتر کند. یک خواب کوتاه ۹۰ دقیقه ای هم می تواند ذهن شما را اصطلاحا ری-استارت کند و خلاقیت را افزایش بدهد. اما مشکل وقتی است که خواب شما چیزی میان این دو باشد. یک خواب نود دقیقه ای یک چرخه کامل خواب را در خود دارد. از طرفی در یک خواب بیست دقیقه دقیقه ای شما هنوز در مراحل سطحی خواب هستید اما وقتی که این بیست دقیقه می گذرد و وارد فازهای خواب عمیق می شوید، باید تا آخر چرخه خواب (همان ۹۰ دقیقه)  بخوابید. اگر زودتر از این زمان بیدار شوید احساس منگی و خستگی خواهید کرد.

چه زمانی بخوابیم؟

طی تحقیقی که در پری ونشن منتشر شده، بدن شما در بین ساعت ۱ تا ۳ بعد از ظهر یک افت مختصر دما پیدا می کند (مشابه حالتی که قبل از خواب شبانگاهی اتفاق می افتد) یک چرت خوب در این فاصله زمانی می تواند تا ساعتها بدن شما را شارژ نگه دارد و مشکلی هم برای خواب شب شما ایجاد نکند.

چه شکلی بخوابیم؟

سایت منتال فلوس می گوید که به خواب رفتن در حالت نشسته، ۵۰% بیشتر از حالت درازکش زمان می برد. به همین خاطر است که خوابیدن در اتوبوس یا هواپیما کار واقعا سختی است. پزشکان توصیه می کنند که به حالت دراز کش بخوابید . اما بهتر است که به جای تخت خواب روی کاناپه بخوابید. چون چرتهای روی تخت خواب بسیار طولانی تر از حد لازم خواهند بود.

جالب است بدانید که بهترین جا برای چرتهای کوتاه “ننو” است. سویسی ها اعلام کرده اند که افراد  روی ننو خیلی سریعتر و بهتر از تخت خواب، چرت می زنند. همان مکانیزمی که باعث می شود بچه ها در گهواره راحت و خوب بخوابند، ظاهرا برای بزرگترها هم خوب جواب می دهد. بد نیست از همین امروز به فکر دست و پا کردن یک ننو برای خودتان باشید!

چرت با قهوه اضافه:

چرت با قهوه اضافه، یعنی اینکه شما یک سرویس قهوه می خورید و بعد بلافاصله چرت می زنید. خب بله! ممکن است تعجب کنید. چون شنیده اید که قهوه خواب را می پراند. اما مساله اینجاست که ۲۰-۳۰ دقیقه طول می کشد تا قهوه اثر خود را نشان دهد. در این زمان شما یک چرت مناسب ۲۰ دقیقه ای خوابیده اید و همزمانی شروع اثر قهوه با پایان چرت شما، باعث ایجاد یک انرژی مضاعف و سرحالی بیشتر خواهد شد.

سه چیز جایگزین ندارند! سومی اش خواب شب است

حتما تبلیغات بهداشتی چند سال پیش را به خاطر دارید که می گفت “دو چیز جایگزین ندارد: شیر مادر- مهر مادر” حالا به این دو باید خواب شب را هم اضافه کنید! هر چقدر هم که شما در طول روز خوب و استاندارد چرت بزنید، جای خواب شب را نمی گیرد. اگر در طول روز، بیش از حد احساس خستگی می کنید، معنیش این است که خواب شما یا کیفیتش خوب نبوده یا کمیتش. به هر حال بدانید که اگر خواب شب شما کافی نباشد شما بسیار بیشتر از سایرین در معرض ابتلا به بیماریهای قلبی، دیابت نوع ۲، فشار خون، افسردگی و حتی حوادث و تصادفات خواهید بود.

منبع