کمکهای اولیه – انسداد تنفسی

آیا تا بحال برایتان اتفاق افتاده که به دلیل پریدن چیزی (مثل غذا) در راههای تنفسی حالتی نزدیک به مرگ را احساس کنید؟ در چنین مواقعی چه کرده اید؟

در حالت عادی واکنش سرفه جلوی بسیاری از اجسام خارجی را میگیرد و آنها را با شدت به بیرون پرتاب میکند. اما بعضا انسداد ناشی از جسم خارجی طوری است که فرد نمی تواند به راحتی سرفه کند و یا راههای تنفسی او دچار اسپاسم (گرفتگی ) میشوند. در چنین شرایطی که ثانیه ها زندگی را تعیین میکنند، آشنایی با اصول برخورد با انسداد راههای هوایی میتواند مسیر یک زندگی را از بن بست خارج کند.

سه قدم اصلی:

در حال حاضر صلیب سرخ و انجمن قلب آمریکا سه روش اصلی را در برخورد با chocking (ورود جسم خارجی به راههای تنفسی) توصیه می کنند:

۱-سرفه:

بله…سرفه… اگرفرد هوشیار است اورا تشویق به سرفه کنید. این واکنش خدادادی اولین و بهترین راه حل است.

۲-ضربه به پشت:

اگر سرفه موثر نبود با نرمیِ کف دست به پشت قفسه سینه مصدوم ضربه بزنید. تعداد  ضربات ۵ تا ۲۰ ضربه توصیه شده است. اما بهتر است اگر با ۵ بار ضربه  نتیجه ای نگرفتید به سراغ قدم بعدی بروید.
نکته: بعضی منابع توصیه میکنند که به جای انجام این روش، مستقیما سراغ روش بعدی (فشار بر روی شکم) بروید.

۳-فشار بر شکم:

این  مانور که به مانور هایم لیک (یا هایم لیخ) نیز معروف است، اولین بار توسط هنری هایملیک  توضیح داده شد. اساس این مانور وارد کردن فشار بر روی ناحیه فوقانی شکم (زیر دیافراگم) است. در اثر این فشار پرده دیافراگم که زیر قفسه سینه قرار گرفته بطور ناگهانی به ریه ها فشار می آورد در نتیجه هوا با فشار وسرعت خارج شده و میتواند جسم را به بیرون پرتاب کند.

انواع مانور هایم لیخ:

هایم لیخ توسط فرد دیگر: در این حالت فرد کمک کننده به پشت مصدوم رفته و یک مشت خود را در بالاترین قسمت شکم (زیر جناغ) می گذارد. سپس با دست دیگر دست مشت کرده را محکم گرفته وبا فشارهر دو دست بطور ناگهانی و محکم به شکم فشار میاورد.
در صورتیکه فرد مصدوم بیهوش باشد. باید او را به پشت خواباند و با کمک دو دست فشار را برناحیه بالای شکم وارد کرد.

هیم لیخ توسط خود مصدوم: عینا مثل روش بالاست فقط با این تفاوت که یک  وسیله ثابت (مثل لبه صندلی، حصار، میزو…) کمک میکند تا مصدوم بر مشت دست خود فشار بیاورد.

در اینجا میتوانید مجموعه ای از ویدئو های آموزشی در این مورد را ببینید

فشار بر قفسه سینه:

در خانمهای حامله (برای جلوگیری از صدمه) و در افراد چاق (به خاطر نقش ضربه گیر بافت چربی شکمی) فشار را به جای بالای شکم بر وسط قفسه سینه اعمال میکنیم. تنها تفاوت این روش با روش قبلی در همین محل اعمال فشار است.

نکته: در مانور هایملیخ (فشار بر شکم) احتمال ایجاد استفراغ یا ضربه به احشا بعید نیست. بنابراین گاه توصیه میشود ابتدا روشهای دیگرامتحان شوند

توجه: هیچگاه سعی نکنید با انگشت جسم را بیرون بیاورید. زیرا نه تنها ممکن است باعث فروبردن بیشتر جسم شوید، بلکه ممکن فرد را وادار به استفراغ کنید که در این حالت احتمال ورود محتویات استفراغ به ریه و بدترشدن وضع مصدوم بالاست.
به جای آن فرد را دمر یا به پهلو بخوابانید تا اگرجسم شل است بر اثر وزن خود به بیرون از دهان بیفتد.

مهم: در صورتیکه  مصدوم بیهوش شده است. بعد از انجام مراحل فوق حتما مراحل احیا را انجام دهید. (احیای تنفسی و قلبی)

نجات یافتگان:

تاکنون هزارن نفر با به کار بردن روشهای ساده فوق نجات یافته اند که یکی از معروفترین آنها جرج دبلیو بوش رییس جمهور سابق آمریکا بود که در ۱۳ ژانویه۲۰۰۲ نزدیک بود موقع خوردن نوعی چوب شور خفه شود (که نشد)

حواشی هایم لیخ:

– هنری هایملیخ به خاطر معرفی این روش (در سال ۱۹۷۴) تاکنون به دریافت ۴ نشان و جایزه در آمریکا نائل شده است.

– ادوراد پاتریک، همکار هایم لیخ ادعا کرده که در طرحریزی این روش با او همکاری داشته اما نامش ذکر نشده است.

– هنری هایملیخ سعی داشت ثابت کند که مانورش در افراد غرق شده و حملات آسم هم موثر است. این ادعا رد شد و هایملیخ به خاطر جعل گزارشات در این رابطه مورد سرزنش قرار گرفت.

– هنری هایملیخ همچنین ادعا کرده است بیماری مالاریا میتواند برای درمان بیماری ایدز استفاده شود.

– از سال ۲۰۰۶ در کتابچه های راهنما در آمریکا ،عبارت “مانور هایملیک ” حذف شده و به جای آن عبارت “فشار بر روی شکم” استفاده میشود.

– پیتر هایملیک، پسر هنری هایملیک در سایت خود ادعاهای پدرش در مورد روش نجات غرق شدگان و بیماران آسمی را  غلو آمیز خوانده و او را متهم به حقه بازی علمی می کند!

لینکها:

انستیتو هایملیک

ورودی ویکی پدیا برای هایم لیک ومانورش

ویدئو های آموزشی

سایت پسر هایملیک بر علیه پدرش!

چگونه مانور هایم لیک انجام دهیم؟