رفتار مطمئن در رسانه های مجازی

صحبت در مورد رفتارها و ورود به وادی اخلاقیات، بحثی پر از چالش است و این چالش ما را وسوسه می کند که از چنین بحثی بگذریم. اما حقیقت این است که گاه می بینیم رفتار بعضی همکاران (مانند هر کاربر دیگر دنیای مجازی) نه به خاطر انتخاب اخلاقی آنها بلکه به خاطر کم بودن آشنایی با شرایط فضای وب است و این کم بودن آگاهی ناخواسته می تواند باعث بروز مشکلاتی برای آنها شود.

حریم دنیای مجازی و رسانه های اجتماعی یک حریم مطلق و بعبارتی چهاردیواری اختیاری نیست و ممکن است در صورت نادیده گرفتن بعضی تنظیمات امنیتی به راحتی مطالب و فایلهای اختصاصی شما در معرض دید همگان قرار بگیرد. البته تنظیمات و مقتضیات هر کدام از شبکه های اجتماعی موجود ممکن است کمی متفاوت باشد اما ما در اینجا سعی می کنیم نکاتی کلی در مورد بعضی اشتباهات رایج در رسانه های مجازی را خدمت شما عرض کنیم.

 پروفایل:

پروفایل شما تابلوی اصلی معرفی کننده شما در یک سایت یا شبکه اجتماعی است. در بیشتر سایتها آنچه که شما در بخش عمومی پروفایل خود می نویسید برای هرکسی قابل دسترسی است. ممکن است مطرح کردن برخی مطالب  که با قوانین محل کار شما تضاد دارد در این بخش چندان جالب نباشد. بخصوص اگر آن مطالب مغایر با سیاستهای محل کار شما باشد.

در بعضی سایتها دیده می شود که بخشی تحت عنوان “علاقمند به…” در پروفایل وجود دارد که باید توسط کاربر تکمیل شود و در مقابل آن گزینه هایی چون مذکر، مونث یا هردو قرار گرفته است. دقت داشته باشید که در بسیاری از موراد، این “علاقه” مشخص کننده حلقه دوستان شما نیست و می تواند بیان کننده “نوع دیگری از علاقه” باشد. متاسفانه در پروفایل بسیاری از کاربران ایرانی دیده می شود که این قسمت را با نیت معصومانه ای تکمیل کرده اند در حالیکه ماجرا چیز دیگری بوده است. در بسیاری از سایتها پر کردن چنین اطلاعاتی اصلا اجباری نیست.

عکس پروفایل شما نیز چیزی است که معمولا در معرض دید همه (و نه فقط دوستانتان) قرار دارد. بنابراین اگر ملاحظاتی در مورد عکس خود دارید، حتما به این نکته توجه داشته باشید.

رازهای محیط کار:

مواردی بوده که به دنبال انتشار بعضی مطالب مربوط به درمان بیماران یا مشکلات موجود در بیمارستان، پزشک یا پرستاری کار خود را از دست داده است. البته تاکنون چنین مواردی تنها از کشورهای پیشرفته گزارش شده است. اما با گسترش بیشتر تکنولوژی اطلاعات به کشور ما می توان انتظار داشت که مشابه چنین مواردی در کشور ما هم دیده شود.

بنابراین سعی کنید هر مطلبی را بطور عمومی منتشر نکنید. خوشبختانه در بیشتر رسانه های مجازی مانند فیس بوک و گوگل پلاس می توان دسته بندی برای دوستان قائل شد و هر مطلب خاصی را تنها با دسته معینی از دوستان به اشتراک گذاشت. بهتر است این تنظیمات را مد نظر داشته باشید.

ارتباط با بیماران:

ممکن است بسیاری از بیماران دوست داشته باشند که در محیط مجازی هم به پزشک خود دسترسی داشته باشند، اما در بسیاری از سایتهای معتبر پزشکی تاکید شده است که معمولا چنین چیزی نتایج خوشایندی برای پزشک به همراه ندارد. سرپرست یکی از شرکتهای مشاوره تکنولوژیهای نو در مورد ایجاد رابطه دوستی پزشکان با بیماران در شبکه های مجازی هشدار اکید می دهد. بخصوص که افرادی هم بوده اند که از این طریق سعی در اخاذی یا اقامه دعوا علیه پزشکان کرده اند.

تنظیمات دسترسی:

همانطور که گفتیم در بیشتر سایتها تنظیماتی برای تعیین میزان دسترسی افراد مختلف به اطلاعات و مطالب منتشر شده توسط شما وجود دارد. شما می توانید مشخص کنید که چه کسانی بتوانند لیست دوستان شما را مشاهده کنند یا آلبومهای عکس شما را تماشا کنند یا مطالب تان را بخوانند و برای آنها نظر ارسال کنند. در بیشتر سایتها چنین تنظیماتی را می توان در قسمت privacy پیدا کرد.

حتما با مراجعه به این بخش دایره انتشار مطالب خود در شبکه های اجتماعی را کنترل کنید. همچنین می توانید بطور جداگانه موقع انتشار هر پست یا عکس تعیین کنید که این مطلب برای چه کسانی به نمایش در بیاید. در بعضی شبکه های اجتماعی شما می توانید پروفایل خود را از دید یک کاربر دیگر (مثلا دکتر فلانی که دوست شماست) ببینید و متوجه شوید که او چه چیزهایی را در پروفایل شما می تواند مشاهده کند.

دوستان:

پیشنهاد ما این است که اگر واقعا کسی را نمی شناسید او را لیست دوستان خود اضافه نکنید، چرا که افزودن فردی به لیست دوستان، دسترسی هایی برای او ایجاد می کند که ممکن است مورد نظر شما نباشد.

دقت داشته باشید که بعضی افراد ممکن است شناسه هایی با عناوین غیرحقیقی مثلا “دانشجویان ورودی ۹۴ تهران” ایجاد کنند. حقیقت این است که “دانشجویان ورودی ۹۴ تهران” یک فرد نیست و شما نمی دانید که دقیقا چه کسی گرداننده این پروفایل است.

 اگر واقعا قصد دارید با دیگر دانشجویان هم ورودی یا همشهری ها یا همکاران خود در ارتباط باشید می توانید در “گروه ها” و “صفحه ها”ی مربوط (مثلا گروه دانشجویان ورودی ۹۴)عضو شوید. با اضافه کردن اشخاص مبهم این چنینی به لیست دوستان خود، تنها اطلاعات خود را به رایگان در اختیار آنها می گذارید که در خوشبینانه ترین حالت می تواند به مقاصد تبلیغاتی مورد استفاده قرار گیرد.

اپلیکیشنهای رسانه های مجازی:

بله رسانه های مجازی هم اپلیکیشن دارند. در بعضی سایتها نظیر فیس بوک، افزونه هایی وجود دارید که توسط اشخاصی غیر از دست اندرکاران فیس بوک نوشته می شوند و سرویسهایی را پیشنهاد می دهند مثلا انواع گیمهای تحت شبکه مجازی یا برنامه هایی که مناسبتهای ایرانی را یادآوری می کنند و … .

اگر دقت کرده باشید این اپلیکیشنها در اولیت دسترسی اجازه هایی از شما می گیرند. ممکن است شما بدون دقت این اجازه ها را تایید کنید اما دقت کنید که صدور چنین اجازه هایی به اپلیکیشنهای نامطمئن و ناشناس می تواند دسترسی هایی را برای فرد نویسنده اپلیکیشن ایجاد کند یا حتی باعث آلوده شدن پروفایل شما (در بهترین حالت انباشته شدن آن از انواع تبلیغات نامربوط) شود. شما می توانید دسترسی برنامه ها را هم در قسمت پرایوسی پروفایل خود تعیین کنید.

***

این موارد تنها کلیاتی در این زمینه بودند، شما می توانید راهنمایی مربوط به هر یک از شبکه های اجتماعی را بطور اختصاصی تر در اینترنت جستجو و مطالعه فرمایید.