سنگ های کلیه رسوبات سخت و کوچکی هستند که در داخل کلیه ها تشکیل می شوند. سنگ ها از مواد معدنی و اسید نمک ساخته شده اند. سنگ کلیه علل بسیاری دارد و می تواند در هر بخشی از دستگاه ادراری شما، از کلیه ها تا مثانه، ظاهر شود. اغلب، وقتی که ادرار غلیظ می شود باعث می شود مواد معدنی به هم بچسبند و به شکل کریستالی در بیایند و سنگ تشکیل شود.
عبور سنگ کلیه می تواند خیلی دردناک باشد، اما معمولا سنگ ها آسیب دائمی ایجاد نمی کنند. بسته به وضعیت شما، ممکن است فقط نیاز به داروهای مسکن و نوشیدن زیاد آب داشته باشید تا بتوانید سنگ را دفع کنید. در موارد دیگر، ممکن است عمل جراحی لازم باشد. همچنین اگر شما دوباره در معرض خطر ابتلای مجدد به سنگ کلیه باشید، احتمالا دکتر درمان پیشگیرانه ای برای کاهش احتمال ابتلا به سنگ کلیه به شما پیشنهاد می کند.
علائم سنگ کلیه
سنگ کلیه ممکن است علائمی ایجاد نکند تا زمانی که در داخل کلیه شروع به حرکت کند و یا از حالب عبور کند- لوله اتصال کلیه و مثانه- که در آن لحظه، ممکن است این علائم و نشانه ها رخ دهد:
- درد شدید در اطراف، پشت و زیر دنده ها
- دردی که به پایین شکم و کشاله ران گسترش می یابد
- درد شدیدی که به صورت موجی و نواسانی ظاهر میشود
- درد به هنگام ادرار
- ادرار صورتی، قرمز یا قهوه ای
- ادرار تیره و یا بدبو
- تهوع و استفراغ
- تکرر ادرار
- ادرار کردن بیشتر از حد معمول
- تب و لرز در صورتی که عفونت وجود داشته باشد
درد ناشی از سنگ کلیه ممکن است تغییر کند – برای مثال، با حرکت سنگ در مسیر دستگاه ادراری ناحیه درد عوض شود و یا شدت درد افزایش یا کاهش پیدا کند.
چه زمانی به دکتر مراجعه کنید
درصورت هرگونه علائم و نشانه ی نگران کننده ای سریعا از دکتر وقت ملاقات بگیرید. شما به مراقبت پزشکی فوری احتیاج دارید اگر:
- درد آنقدر شدید است که شما نمی توانید یک لحظه آرام داشته باشید.
- درد همراه با تهوع و استفراغ است.
- درد همراه با تب و لرز است.
- خون در ادرار دیده میشود.
- در دفع ادرار مشکل دارید.
پیشگیری از سنگ کلیه می تواند شامل ترکیبی از تغییراتی در سبک زندگی و استفاده از داروها باشد.
تغییر در شیوه زندگی
شما می توانید خطر ابتلا به سنگ کلیه را کاهش دهید اگر:
در طول روز آب بنوشید. برای افراد با سابقه سنگ کلیه، پزشکان معمولا ادرار کردن در حدود ۲٫۶ لیتر در روز را توصیه می کنند. ممکن است دکتر شما بخواهد که شما میزان ادرار خود را اندازه گیری کنید تا مطمئن شوید که به اندازه کافی آب می نوشید. اگر شما در آب و هوای گرم و خشک زندگی می کنند و یا اغلب ورزش می کنید، ممکن است نیاز به مصرف آب بیشتری داشته باشید تا به اندازه کافی ادرار تولید کنید. اگر ادرار شما رنگ روشن و شفاف دارد به احتمال زیاد به اندازه کافی آب خورده اید.
اگر کلیه شما تمایل به تشکیل سنگ های اگزالات کلسیم دارد، ممکن است دکتر توصیه به محدود کردن غذاهای غنی از اگزالات ها داشته باشد. این غذاها عبارتند از ریواس، چغندر، بامیه، اسفناج، برگ چغندر، سوسیس، سیب زمینی شیرین، آجیل، چای، شکلات و محصولات سویا.
رژیم غذایی کم نمک و پروتئین حیوانی را انتخاب کنید. مقدار نمک غذای خود را کاهش دهید و منابع پروتئینی گیاهی، مانند حبوبات را انتخاب کنید.
به خوردن غذاهای غنی از کلسیم ادامه دهید، اما در استفاده از مکمل های کلسیم احتیاط کنید. کلسیم موجود در مواد غذایی تاثیری در افزایش احتمال خطر ابتلا به سنگ های کلیوی ندارد. به خوردن غذاهای غنی از کلسیم ادامه دهید، مگر اینکه دکتر شما توصیه دیگری داشته باشد. قبل از مصرف مکمل های کلسیم، درباره افزایش احتمال خطر سنگ کلیه از دکتر خود بپرسید. شما میتوانید با مصرف این مکمل ها همراه با وعده های غذایی خود این خطر را کاهش دهد.
از دکتر خود بخواهید تا شما را به یک دکتر متخصص تغذیه ارجاع دهد تا بتوانید برنامه غذایی مناسبی برای کاهش احتمال ابتلا به سنگ کلیه داشته باشید.
داروها
داروها می توانند مقدار مواد معدنی و اسید موجود در ادرار شما را کنترل کنند و می توانند برای افرادی که سابقه تشکیل انواع خاصی از سنگ را دارند، سودمند باشند. دکتر براساس نوع سنگ کلیه شما نوع خاصی از دارو را تجویز می کند.
منبع: سایت سی ان ان – مترجم: آنلاین سلامت