تفسیر کوتاه و ساده جزییات مصوبه هیات دولت درباره پوشش بیمهای خدمات دندانپزشکی
در هفته اول اسفند ۹۲ رسانهها از تصویب طرح پوشش بیمهای خدمات دندانپزشکی توسط هیات دولت خبر دادند و با شادمانی به مردم نوید دادند که: از این پس خدمات دندانپزشکی توسط بیمههای درمانی پوشش داده خواهند شد. این خبر در رسانههای کاغذی و مجازی بازتاب فراوانی داشت و حتی روزنامه «هفت صبح» آن را به عنوان تیتر یک خود انتخاب کرد.
متن خبر به نقل از پایگاه اطلاع رسانی دولت اینگونه بود:
با موافقت دولت و در راستای بهبود وضعیت سلامت دهان و دندان در بین گروههای مختلف سنی و ایجاد تسهیلات بیشتر برای اقشار کم درآمد جامعه، خدمات دندانپزشکی مشمول تعهدات بیمه پایه سازمانهای بیمه گر قرار میگیرد.
هیات وزیران به پیشنهاد مشترک وزارتخانههای تعاون، کار و رفاه اجتماعی و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و تایید معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی رئیس جمهور و شورایهای بیمه سلامت کشور و به استناد مواد (۹) و (۱۰) قانون بیمه همگانی خدمات درمانی کشور-مصوب ۱۳۷۳- تصویب کرد؛ خدمات دندانپزشکی مشمول تعهدات بیمه پایه سازمانهای بیمه گر قرار میگیرد.
بر این اساس، معاینه و طرح درمان، جرم گیری و بروساژ، رادیوگرافی و کشیدن دندان دائمی و عقل ویژه جمعیت بالای ۱۴ سال مشمول بیمه قرار خواهند گرفت.
با خواندن این خبر احتمالا چند سوالهایی در ذهن مخاطبان شکل میگیرد که اگرچه شنیدن پاسخ آنها شادی اولیه پس از خواندن خبر را از بین خواهد برد، تلاش میکنیم کوتاه و ساده به آنها پاسخ دهیم:
- بعد از این کدامیک از خدمات دندانپزشکی تحت پوشش بیمهای قرار میگیرند؟
- مگر تا امروز این خدمات دندانپزشکی تحت پوشش بیمه نبودهاند؟
- باقی خدمات دندانپزشکی کی تحت پوشش بیمه قرار میگیرند؟
- برای استفاده از این خدمات بیمهای چه زمانی و به کجا باید مراجعه کنیم؟
– مصوبه اخیر هیات دولت در قرار دادن برخی خدمات دندانپزشکی تحت تعهدات بیمه پایه در امتداد مصوبه چهل و نهمین جلسه شواری عالی بیمه خدمات درمانی کشور و اولین جلسه شورای عالی بیمه در دولت یازدهم بود که در تاریخ ۲۸ مهرماه تشکیل شد. در این جلسه مقرر شد با در نظر گرفتن رویکردهای پیشگیری، ارتقای سلامت دهان و دندان و کاهش هزینههای دندانپزشکی بیمهشدگان، لیست برخی از خدمات دندانپزشکی درتعهد بیمه پایه قرار گیرد.
آنچنان که در متن خبر مشخص شده است پوشش بیمه شامل حال تمام خدمات دندانپزشکی نمیشود و تنها تعداد محدودی از آنها مشمول این مصوبه میشوند که شامل معاینه و طرح درمان، جرم گیری و بروساژ، رادیوگرافی و کشیدن دندان دائمی و عقل است. این خدمات را میتوان مجموعهای از خدمات آموزشی و پیشگیرانه قلمداد کرد.
هدف قانون گذاران از این مصوبه نیز دقیقا پوشش خدمات پیشگیرانه دندانپزشکی در تمام سنین توسط بیمههای پایه است. به این معنی که بیمهها پوششی با رویکرد پیشگیری و آموزشی ارائه میکنند. با اینکه این مصوبه «در صورت اجرایی شدن»، تحول بسیار بزرگی در حوزه سلامت و پیشگیری از بیماریهای دهان و دندان برای کودکان و نوجوانان ایجاد خواهد کرد اما کاملا واضح است که اتفاق خاصی در زمینه ارایه خدمات درمانی دندانپزشکی به افراد بزرگسال ایجاد نخواهد کرد.
در سالیان گذشته برخی خدمات دندان پزشکی تحت پوشش بیمه قرار داشتند و در مصوبه اخیر تعداد این خدمات بیشتر شده است و بازه سنی بیشتری را شامل شده است. خدمات تازه شامل فیشورسیلانت، فلوراید تراپی و ترمیم دندان ۶ کودکان است.
اکثر خدمات دندان پزشکی هزینههای بالایی دارد. سازمانها و شرکت های بیمهگر معمولا زیر بار تعهد پوشش این خدمات نمیروند. این وضعیت تنها شامل حال کشور ایران نیست و در کمتر کشوری بیمه کامل خدمات دندانپزشکی وجود دارد. در بیشتر کشورهای دنیا تلاش میشود با معاینه دورهای، آموزش بهداشت و ارایه خدمات پیشگیرانه به کودکان و نوجوانان، جلوی بروز مشکلات دندانی در آینده گرفته شود. تصمیم تازه هیاتدولت در پوشش خدمات پیشگیرانه دندانپزشکی توسط بیمههای پایه نیز در همین راستاست.
اما نکته اینجاست که با تصویب این مصوبه کار به آخر نرسیده است و هنوز تا اجرایی شدن این برنامه فاصله بسیاری وجود دارد. اولین و مهمترین مساله آن است که اگرچه خدمات پیشگیرانه دندانپزشکی نسبت به خدمات درمانی هزینه بسیار کمتری دارند، اما همین خدمات ارزان هم بار مالی زیادی به سازمانهای بیمهگر تحمیل خواهد کرد و به همین دلیل سازمانهای بیمهگر به سختی زیر بار پوشش این خدمات خواهند رفت.
مساله دوم شیوه ارایه این خدمات است. نرخ خدمات بیمهای همیشه پایینتر از تعرفه خدمات در مراکز خصوصی است. برای آنکه دندانپزشکان حاضر به بستن قرارداد با سازمانهای بیمهگر و ارایه این خدمات شوند، باید نرخ مصوب برای این خدمات منطقی و بالاتر از تعرفههای فعلی خدمات دندان پزشکی دولتی باشد. راهکار دیگر برای ارایه این خدمات استفاده از پتانسیل مراکز بهداشتی درمانی وزارت بهداشت و وزارت رفاه و تامین اجتماعی است. در حال حاضر وزارت بهداشت دارای سه هزار مرکز درمانی در سطح کشور است که در بسیاری از آنها یونیت دندانپزشکی وجود دارد. در این مراکز کاردانهای بهداشت و دندانپزشکان مشمول طرح نیروی انسانی میتوانند به مردم ارایه خدمت کنند.
اما برای آنکه بتوان از این پتانسیل حداکثر بهرهوری را داشت باید سیاستگذاری منطقی و درستی در شیوه ارایه خدمات انجام شود. تعرفهگذاری مناسب و اختصاص درصدی از نرخ خدمات به دندانپزشکان می تواند یکی از این تصمیمها باشد.
تمام این مقدمه برای ذکر جمله آخر این یادداشت بود: «هنوز تا روزی که دفترچه های بیمه برای انجام خدمات دندانپزشکی به کار بیایند زمان زیادی مانده است!»
در همین رابطه بیشتر بخوانید: جزییات مصوبه اخیر شورای عالی بیمه درباره پوشش خدمات دندانپزشکی