به بهانه حاشیه های نمایشگاه کنگره ۵۳ انجمن دندانپزشکی ایران
روز سه‌شنبه، بیست و چهارم اردیبهشت‌ماه، دقایقی پس از پایان مراسم افتتاحیه پنجاه و سومین کنگره انجمن دندانپزشکی ایران، جنب و جوش مشکوکی در سرسرای مرکز همایش‌های برج میلاد تهران به چشم حاضران آمد. درحالی‌که دندان‌پزشکان خود را برای شرکت در اولین پانل‌های علمی آمده می‌کردند، هسته‌ی کوچکی از افراد، که به دلیل نوع پوشش و رفتار، از بقیه حاضران متمایز بودند، روبروی درب اصلی سالن جمع شدند. دقیقه‌ای بعد صدای فریادهای خشمگینانه این جمعیت، فضای همایش را کاملا تحت تاثیر خود قرار داد.
دندان‌پزشکان حیرت زده، جمعیتی از مردان عصبانی را دیدند که نعره می‌زدند و سعی داشتند با فرستادن صلوات و سر دادن تکبیر، جو مرکز همایش‌ها را متشنج کنند. شاید اگر چنین جمعیتی در کناره یک میتینگ سیاسی شکل می‌گرفت کسی تعجب نمی‌کرد اما این اولین بار بود که در متن یک همایش کاملا علمی، تعدادی فروشنده به خود اجازه دادند تا با ایجاد تشنج، حرمت یک فضای علمی را خدشه‌دار کنند. حتی شنیده شد شب گذشته برخی غرفه‌داران به مسئولان اجرایی کنگره حمله‌ور شده و به آنها حتاکی کرده‌اند. در حالی‌که جمعیت معترض سعی داشتند تا با ورود به سالن اصلی، مانع برگزاری پانل اصلی کنگره شوند، حراست سالن وضعیت را در کنترل خود گرفت و معترضان با وعده مذاکره با مدیران کنگره، خاموش شدند.
مسئولان کنگره بر سر دو راهی
اعتراض معترضان به شیوه برگزاری نمایشگاه بود. بارش بی‌سابقه باد و طوفان در شب قبل از افتتاحیه، مسئولان اجرایی و غرفه‌دارانی که مشغول آماده‌سازی نمایشگاه کنگره دندانپزشکی بودند را غافل‌گیر کرد. سرعت وزرش باد در محوطه برج میلاد که در منطقه مرتفع‌تری نسبت به شهر قرار دارد، تا حدود صد کیلومتر در ساعت به ثبت رسید. چادرهای نمایشگاه هنوز به طور کامل نصب و مستحکم نشده بود. کارگزار برپایی نمایشگاه به دلیل تداخل با کار اجرایی نمایشگاه کتاب تهران، نتوانسته بود تعهد خود را به موقع به پایان برساند و به همین دلیل روند آماده سازی نمایشگاه به تاخیر افتاده بود. مدیران کنگره با افزایش پیش بینی نشده فضای نمایشگاه از پنج به هفت هزار متر، نتوانسته بودند پیمانکار را ملزم به انجام به موقع تعهدات خود کنند. نفوذ باد و باران به بخشی از فضای هفت هزار متر مربعی چادرهای نمایشگاه، بهانه به دست برخی غرفه‌داران داد تا با تجمع و اعتراض نسبت به عدم ایمنی سازه نمایشگاه، تهدید به تعطیلی نمایشگاه کنند.
در نهایت مدیران اجرایی کنگره و غرفه‌داران توافق کردند با تعطیلی یک روزه نمایشگاه و برگشت ۲۵درصد مبلغ اجاره غرفه، به پیمانکار فرصت دهند کار ترمیم و تامین استحکام سازه را به پایان برساند و پس از تایید مسئولان فنی برج میلاد تهران، غرفه‌داران در مورد شرکت یا ترک نمایشگاه مختار باشند.
کنگره علمی انجمن دندانپزشکی ایران، با توجه به قدمت و حضور بیش از شش هزار دندان‌پزشک، شرایط بسیار مناسبی برای تولیدکنندگان و فروشندگان مواد و تجهیزات دندانپزشکی ایجاد می‌کند تا برای معرفی، بازاریابی و فروش محصولات خود اقدام کنند. به همین دلیل تمام شرکت‌های مرتبط با حوزه دندانپزشکی تلاش می‌کنند حضور در این کنگره سالیانه را از دست ندهند. در نهایت تنها دو شرکت از میان سیصد کمپانی، نمایشگاه را ترک کردند. جمعی از شرکت‌های تولید کننده که به غرفه‌شان خسارت وارد شده بود نیز در داخل مرکز همایش‌ها مستقر شدند، فضایی که تنها به اسپانسرهای طلایی کنگره اختصاص داشت.
ریشه‌یابی ماجرا
وقتی هیات مدیره انجمن و مسئولان کنگره ۵۳ بنا را بر برگزاری مستقل و بی‌واسطه نمایشگاه مواد و تجهیزات دندانپزشکی گذاشتند، از چند جناح تحت فشار قرار گرفتند. حذف پیمانکاری که طی سال‌های گذشته با دریافت درصد قابل توجه، واسطه برگزاری نمایشگاه کنگره‌های دندانپزشکی بود و از طرف شرکت‌های بزرگ دندانپزشکی حمایت می‌شد، کار ساده‌ای نبود. در این میان اتحادیه فروشندگان لوازم دندانپزشکی و انجمن صنفی توليدکنندگان تجهيزات پزشکي و دندان‌پزشکي نیز در صدد سهم‌خواهی از سود حاصل از برپایی نمایشگاه کنگره برآمدند. هرچند پرداخت درصدی از درآمد فروش غرفه برای صدور مجوز برپایی نمایشگاه به اتحادیه، رویه معمولی است اما آنها سعی کردند با تحریم نمایشگاه و تحدید شرکت‌ها به لغو پروانه و اعمال محدودیت برای فعالیت، انجمن دندانپزشکی ایران را برای قبول خواسته‌های خود تحت فشار قرار دهند.
از طرف دیگر برخی از چهره‌های با نفوذ خواستار تغییر شیوه برگزاری نمایشگاه و حتی جابجایی مکان کنگره شدند. تجربه ناموفق در برگزاری چند دوره متوالی نمایشگاه در فضای باز محوطه مرکز همایش‌های برج میلاد، کار برگزاری نمایشگاه در دو دوره متوالی را به پارکینگ طبقاتی برج کشاند. هرچند فضای پارکینک چندان مناسب برگزاری یک نمایشگاه بزرگ نبود اما گزینه دیگری در اختیار برگزارکنندگان قرار نداشت.
انتقاد به برگزاری نمایشگاه در پارکینگ طبقاتی، مسئولان کنگره ۵۳ را واداشت تا گزینه‌های جایگزین را مورد بررسی قرار دهند. سالن اجلاس سران و نمایشگاه بین‌المللی تهران از جمله این گزینه‌ها بودند که هیچ‌کدام قابلیت برگزاری توام یک کنگره بزرگ علمی و نمایشگاهی با پنج تا هفت هزار متر مربع را نداشتند. در نهایت ضمن توافق با شرکت‌های دندانپزشکی، تصمیم بر آن شد نمایشگاه در چادرهایی با سازه آلومینیومی، در محوطه باز پیرامون برج میلاد برگزار کنند و مطابق نظر مجموعه برج میلاد، کار طی قراردادی به ارزش صد و پنجاه میلیون تومان، به تنها شرکتی که توانایی نصب چادر در این مساحت را داشت، واگذار شد.
سودای نمایشگاه بدون کنگره
طی سال‌های اخیر نمایشگاه تجهیزات و مواد دندانپزشکی به بخش جدایی ناپذیر همه کنگره‌های علمی تبدیل شده است. شرکت‌های دندانپزشکی به دلیل برقراری ارتباط مستقیم با جمعیت زیادی از دندان‌پزشکان، مشتاق حضور و عرضه محصولات خود در این نمایشگاه‌ها هستند. از طرف دیگر اجاره غرفه‌ها درآمد مناسبی را عاید انجمن‌ها می کند تا ضمن تامین هزینه‌های برگزاری کنگره، برای فعالیت‌های سالیانه خود تامین اعتبار کنند.
همین نکته موجب شده است این شبهه برای بسیاری از شرکت‌های دندانپزشکی و مسئولان اتحادیه پیش آید که آنها هستند که هزینه برپایی کنگره‌های علمی و حیات و فعالیت انجمن‌ها را می‌پردازند؛ اما در اصل تمام این هزینه‌ها از جیب دندان‌پزشکان پرداخت می‌شود. درحالی که هیچ معیار و منطقی برای قیمت‌گذاری تجهیزات و مواد دندانپزشکی وجود ندارد، شرکت‌های دندانپزشکی هزینه اجازه غرفه و شرکت در کنگره‌ها را روی محصولات خود سرشکن می‌کنند و با اینکه منت ادامه حیات و فعالیت انجمن‌های دندانپزشکی را بر دوش دندان‌پزشکان می‌گذارند، هر روز بزرگ‌تر و فربه‌تر می‌شوند.
استقبال پر شور دندان‌پزشکان از نمایشگاه‌ها صاحبان صنف تولیدکننده و عرضه کننده مواد و تجهیزات دندانپزشکی را دچار این شبهه کرده است که میل به حضور در نمایشگاه و خرید تجهیزات، انگیزه اصلی دندان پزشکان برای حضور در کنگره‌های علمی است. اما عدم توجه دندان‌پزشکان به نمایشگاه ایران هلث و تجربه ناموفق برگزاری نخستین جشنواره کارآفرینان تولید و تجارت دندانپزشکی ایران IRDEC 20012، که علی‌رغم حمایت تمام قد وزارت بهداشت، با استقبال سرد دندان‌پزشکان برگزار شد، ثابت کرد که صاحبان اصلی حرفه دندانپزشکی دندان‌پزشکان هستند و در صورت نبود آنها هیچ‌یک از انجمن‌ها و شرکت‌ها وجود خارجی نخواهند داشت.
وابستگی باید به حداقل برسد
یکی از مشکلات حوزه دندانپزشکی، نبود مکان مناسب برای برپایی همایش‌های علمی بزرگ است. مراکز همایش و تالارهای موجود در کشور، یا ظرفیت مناسبی برای برپایی نشست‌های علمی را ندارند یا به لحاظ فضای مناسب نمایشگاهی و پارکینگ و دسترسی در مضیقه هستند. شاید پیش‌بینی و ساخت چنین فضایی بتواند مشکلات بسیاری را از سر راه انجمن های پزشکی و دندانپزشکی برای برگزاری همایش‌های چند هزار نفری بردارد.
از دیگر سو وابستگی انجمن‌های علمی به برگزاری نمایشگاه و حضور شرکت‌های تجاری دندانپزشکی، علی‌رغم داشتن کارکردهای محدود، آفت‌هایی را نیز در پی دارد. سیطره و نفوذ شرکت‌های قدرتمند بر فعالیت انجمن‌ها و جهت‌دهی به روند اجرایی کنگره‌ها از جمله این آفت‌هاست. به همین دلیل است که طی چند سال اخیر مشی بسیاری از کنگره‌های علمی به سمت درمان‌های پیشرفته نظیر ایمپلنت تغییر مسیر داده و از مباحثی مانند پیشگیری و درمان‌های محافظه کارانه فاصله گرفته است تا بدین ترتیب زمینه حضور هرچه بیشتر شرکت‌های واردکننده ایمپنت در کنگره‌ها فراهم شود!
حاشیه‌های رخ‌داده در کنگره ۵۳ به دندان‌پزشکان ثابت کرد حفظ شان جامعه دندانپزشکی باید اولین و مهم‌ترین دغدغه انجمن‌های علمی و صنفی دندانپزشکی باشد. این انتظاری است که دندان‌پزشکان از هیات‌مدیره انجمن دندانپزشکی ایران و سایر انجمن‌های علمی دارند که با صلابت بیشتری به مدیریت حاشیه‌های اینچنینی بپردازند و آنجا که بناست حریم دندان‌پزشکان و شان فعالیت‌های علمی با سهم‌خواهی و زیاده‌طلبی شرکت‌های تجاری خدشه‌دار شود، با انسجام و همراهی دندان‌پزشکان مقابل آنها ایستادند و حتی در صورت لزوم قید برگزاری نمایشگاه‌ها را در خلال کنگره‌های علمی بزنند.
thank