دستمال‌های سفید و دماغ‌های قرمز و عطسه‌های پیاپی؛ بهار و پاییز برای خیلی از ما اینگونه آغاز می‌شود. سرما خوردگی اولین هدیه فصل تازه به ماست. اما گاهی نمک این هدیه بیش از اندازه شور می‌شود، آنجاست که درد شدید عضلات و کوفتگی و سرفه‌های خشک و گلوی دردناک به سراغ ما می‌آید، از بزرگ تر‌ها که بپرسید می‌شنوید: آنفلوانزاست.
به مناسبت فصل نو و شیوع مجدد سرماخوردگی، با ماباشید با ۱۳ نکته از سرماخوردگی:
۱- سرماخوردگی عفونت ویروسی دستگاه تنفسی فوقانی است. به همین دلیل نسبت دادن سرماخوردگی به درد و گرفتگی سایر نقاط بدن نظیر کمر و کلیه یک اشتباه عامیانه است. بلایی که معمولا در هوای سرد سر سایر نقاط بدن شما می‌آید را می‌توان یک نوع گرفتگی عضلانی دانست که با کمپرس گرم برطرف می‌شود.
۲- برخلاف باور مردم، هوای سرد تاثیری بر سرماخوردگی ندارد یا اگر هم دارد بسیار اندک است. علت شیوع این بیماری در فصول سرد سال این است که افراد معمولا در محیطهای بسته ودر مجاورت یکدیگر بسر می‌برند بنابراین ویروس سرماخوردگی آسان‌تر منتقل می‌شود. علت دیگر کاهش رطوبت هوا در فصول سرد سال است که سبب خشکی بینی و افزایش آسیب پذیری آن نسبت به ویروس سرماخوردگی می‌شود.
هوای سرد رطوبت را کاهش می‌دهد، از این رو باعث خشک شدن مجرای بینی می‌شود و بدین وسیله شرایط برای واگیر کردن ویروس آماده می‌شود. ترشحات معمول و طبیعی بینی و گلو یکی از اولین خطوط دفاعی بدن در مقابل ویروسهای سرماخوردگی هستند، به علاوه بسیاری از ویروسهای سرماخوردگی با کاهش رطوبت، دوام بیشتری پیدا می‌کنند.
۳- ویروس سرماخوردگی از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شود. قطره‌های کوچکی از سرفه یا عطسهٔ دیگران، چیزهایی مانند دستمال یا حوله که به مایع بینی یا گلوی فرد بیمار آلوده شده باشد یا تماس با دست آلوده‌ی فرد مبتلا، می‌تواند شما را بیمار کند. از این رو، شستن دست‌ها، به‌ویژه طی زمستان، سفارش شده است.
۴- به طور کلی زنان بیشتر از مردان دچار سرماخوردگی می‌شوند. اما بسیاری از مردم بر این باورند که این امر به دلیل ضعف جسمانی و یا ضعف سیستم دفاعی بدن زنان است. اما دلیل اصلی آن این است که زنان در ارتباط بیشتری با بچه‌ها هستند و بچه‌ها بیشترین آمار سرماخوردگی را دارند. این امر به دلیل ضعف ساختار سیستم دفاعی بچه‌ها یا مقاومت کم آن‌ها در مقابل عفونت‌ها و همچنین به دلیل تماس زیاد با بچه‌های دیگر مدرسه و مکانهای دیگر است.
۵- هیچ درمان خاصی برای سرماخوردگی یا آنفلوانزا وجود ندارد و تنها راه حل، گذشت دوره بیماری و کارایی سیستم دفاعی بدن است. خیلی از مردم با دیدن علائم سرماخوردگی یا آنفلوانزا، شروع به خوردن آنتی بیوتیک می‌کنند. شما با مصرف آنتی‌بیوتیک نمی‌توانید از این بیماری پیش‌گیری یا آن را درمان کنید چون روی ویروس‌ها اثری ندارند. آنتی‌بیوتیک‌ها برای مبارزه با باکتری‌ها مناسب هستند اما نباید آن‌ها را بیرویه و بدون دستور پزشک مصرف کرد. مصرف خودسرانه آنتی بیوتیک، باعث بوجود آمدن نوع‌های جهش یافته جدیدی از باکتری‌ها می‌شود که در برابر آنتی بیوتیک مقاومت دارند.
۶- بسیاری از مردم بر این باورند که مصرف زیاد ویتامین ث، باعث جلوگیری از سرماخوردگی می‌شود اما هنوز علت قانع کننده علمی برای این موضوع پیدا نشده است. با اینکه ویتامین ث باعث افزایش سلامتی و کاهش دورهً سرماخوردگی مبشود اما در درمان و جلوگیری از سرماخوردگی تأثیر زیادی ندارد. حتی مصرف زیاد ویتامین ث برای مدت زمان طولانی می‌تواند مضر باشد و باعث اسهال و کاهش آب بدن در بزرگسالان و بچه‌ها شود.
۷- یکی از عادت‌های اشتباه مردم این است که هنگام سرماخوردگی یا آنفلوانزا دستمالی را که برای عطسه یا سرفه استفاده کرده‌اند در جیب یا دست خود نگه می‌دارند و مجددا از آن استفاده می‌کنند که این یک راه بسیار ساده برای انتقال دوباره عوامل بیماریزا به بدن و تشدید بیماری است. بیماران باید دستمال مورد استفاده را فورا پس از یک بار مصرف دور بیاندازند.
۸- یک اشتباه معمول دیگر آن است که با فشار بینی خود را در یک دستمال تمیز می‌کنند. فشار هوا باعث می‌شود که مقداری از ترشحات بینی که حاوی ویروس‌ها و میکروب‌ها هستند را به سینوس‌های زیر چشم انتقال دهند و باعث عفونت سینوسی می‌شوند.
۹- هنوز برای سرماخوردگی واکسنی ساخته نشده. علت گونه‌های بیشمار ویروسهای عامل این بیماری است. ضمن اینکه همین گونه‌ها بر اثر جهش ژنی تغییر ماهیت می‌دهند و به یک گونه تازه تبدیل می‌شوند. گونه‌های مختلف ویروس انفولانزا نیز در طول زمان تغییر ماهیت می‌دهند و هر ساله گونهٔ تازه‌تر و شدیدتری از این ویروس در جوامع مختلف همه گیر می‌شوند. برخی از انواع این ویروس بسیار خطرناک هستند و هر ساله چندین هزار نفر را در نقاط مختلف دنیا به کام مرگ می‌کشانند.
۱۰- بهترین زمان برای تزریق واکسن آنفولانزا ماه مهر و آبان است. این واکسن را به کودکان بالا‌تر از ۶ ماه و هر فردی که می‌خواهد به پیش‌گیری از این بیمار کمک کند، تزریق کرد. این واکسن برای افراد زیر سفارش می‌شود: افراد در معرض خطر بیماری شدید آنفلوانزا مانند همهٔ کودکان۶ تا ۲۳ ماهه همهٔ بزرگسالان بالا‌تر از ۵۰ سال بزرگسالان و کودکان ۲ ساله و بیشتر که به ناراحتی‌های دیگری مانند آسم، بیماری قلبی، ناراحتی‌های تنفسی یا بیماری‌های دستگاه ایمنی دچار هستندزنانی که طی فصل آنفولانزا باردار هستند.
۱۱- برای بهبود سرماخوردگی معمولا نیازی به مراجعه به پزشک نیست.
چند توصیه زیر به عنوان درمان خانگی سرماخوردگی معمولا موثر هستند: استراحت در منزل به عنوان موثر‌ترین توصیه، نوشیدن مایعات فراوان، شستشوی گلو با آب نمک ولرم، پرهیز از کشیدن سیگار و نوشیدن مواد الکلی
۱۲- شما می‌توانید با مصرف برخی دارو‌ها که در داروخانه‌ها بدون نسخه پزشک هم عرضه می‌شوند نشانه‌های بیماری را کم کنید یا از بین ببرید.
– داروهای ضد التهاب و آرام بخش‌ها معمولا از درد می‌کاهند و تب را پایین می‌آورند. بعضی از این دارو‌ها شامل استامینوفن، آسپرین، ایبوبروفن، کتوبروفن و ناپروکسن می‌شوند.بچه‌ها و کودکان نباید آسپرین بخورند.
- داروهای ضد سرفه که باعث قطع سرفه می‌شوند مثل دکسترومتورفان. اما در صورتی که سرفه شما حاوی ترشحات است از این دارو استفاده نکنید.
– اکسپکتورانت‌ها موجب رقیق‌تر شدن ترشحات گلو شده و باعث می‌شوند هنگام سرفه این ترشحات راحت‌تر خارج شوند. یکی از انواع این دارو‌ها گایفنزین است.
– ضد احتقان‌هایی که به داخل بینی ریخته شده و باعث کاهش احتقان بینی می‌شوند، نمونه‌ای از این دارو‌ها پسودوافدرین است.
۱۳- اگر نشانه‌های بیماری بد‌تر شوند یا برای مدت طولانی ادامه یابد و یا علائمی مانند تنگی نفس، درد در قفسه سینه، تب، استفراغ، احساس درد زیاد در هنگام بلعیدن، سرفه مداوم، گرفتگی بینی و سردرد ظاهر شوند، مراجعه به پزشک، تصمیم خوب و به جایی خواهد بود.
*** بد نیست این نکات را هم در نظر داشته باشید تا کمتر و دیرتر به سرماخوردگی مبتلا شوید.
