از قدیم گفته اند” “هیچ جا خونه خود آدم نمیشه” این حرف درست است اما از طرفی خانه، به دلیل اینکه محل اصلی اقامت ما محسوب میشود، نقش مهمی در سلامت ما دارد و با کمی بی دقتی می تواند به اصلی ترین تهدید کننده سلامت ما تبدیل شود. امروز می خواهیم با هم پنج کار رایج بیماریزا را در خانه ها مرور کنیم:
۱- استفاده از اسفنج
اسفنج، این موجود پر از حفره ها و محفظه های مختلف که به بازیگر شماره یک سریال همیشگی تمیز کردن آشپزخانه و ظرفها تبدیل شده است، رتبه یک کثیف بودن در آشپزخانه را هم به خود اختصاص می دهد. اسفنج با تمام کثیفیهای آشپزخانه در تماس است و به آرامی تک تک میکربهای مسیر خودش را به آغوش می کشد و به آنها سرپناه و جای رشد می دهد.
متن کمی ادیبانه شد اما واقعیت ماجرا کمی تراژیک است، اکثر اسفنجهای آشپزخانه حاوی مقادیر خطرناکی از انواع میکربهای بیماریزا نظیر خانوادی ئی-کولای و سایر باکتریهای روده هستند. بقیه دوستان اسفنج نظیر دستمال سفره و پاک فوم و غیره هم دست کمی از جناب اسفنج ندارد و در حد توانشان برای تامین مسکن باکتریها اقدام می کنند.
چاره چیست؟ خیلی راحت! قبل از استفاده از اسفنج آن را چند دقیقه در یک محلول ضدعفونی کننده (حتی محلول وایتکس) بگذارید. بعد از استفاده هم اسفنج را در جایی بگذارید که کاملا خشک شود، حتی می توانید آن را داخل مایکرو ویو بگذارید تا هم رطوبتش تبخیر شود و هم با گرما دیدن، باکتریها نابود شوند.
۲- جاروکشیدن
بله شاید تعجب می کنید که چرا جارو کشیدن؟ البته منظور ما در اینجا استفاده از جاروبرقی است و گرنه استفاده از جارو دستی که تمام غبار را در هوا پراکنده می کند، واقعا بیش از حد زیانبار است. اما جاروبرقی هم با وجود اینکه ذرات بزرگ آلودگی را درون میکشد و در فیلتر خود به دام می اندازد، ذرات کوچک را با همان فشار از فیلتر رد می کند و در هوا پراکنده می کند. قسمت عمده این ذرات ریز را هم مواد آلرژی زا و حتی برخی مواد سرطانزا مانند غبار ریز فلزات سنگین تشکیل می دهد.
چاره چیست؟ اسم HEPA را شنیده اید؟ HEPA یعنی هوای عاری از ذرات شده با کارآیی بالا، بعبارت ساده تر، جاروبرقی های جدیدی که از HEPA استفاده می کنند، فیلترهای دقیقی دارند که اجازه عبور ذرات ریز را هم نمی دهد و هوای خانه را آلوده نمی کند.
۳- لحاف و تشک
خوب دایره گیردادنهای کارشناسان بهداشت و سلامت، لحاف و تشک را هم در بر گرفت. اما چرا؟ بدن شما در هر ساعت چیزی حدود یک و نیم میلیون سلول مرده پوستی دفع می کند و حتی اگر کار خاصی انجام ندهید در روز حدود ۱ لیتر عرق می کنید و این یعنی آب و غذا برای انواع مایت ها (نوعی جاندار ریز که از سلولهای مرده پوست تغذیه می کند و با چشم دیده نمی شود) و همچنین انواع باکتریها و قارچها.
اگر شنیدنش شوکه تان نمی کند باید بگویم که بعد از ۵ سال استفاده، چیزی حدود ۱۰% وزن بالش شما را انبوه مایتها تشکیل می دهند که مشغول بزم و عیش و نوش با سلولهای مرده پوست شما هستند. بعد از ۱۰ سال وزن تشک شما تقریبا ۲ برابر می شود. بد نیست بدانید مایتها، باکتریها، قارچها، موهای شما و سلولهای مرده پوستتان این اضافه وزن را باعث شده اند. با این اوصاف شاید نتوانید امشب به راحتی سراغ لحاف و تشکتان بروید اما این هم چاره دارد. عرض می کنم:
چاره اش؟ استفاده از روکشها مخصوص ضد نفوذ برای لحاف و تشکتان است که امروزه بعضا با بعضی تشکهای مرغوب هم عرضه می شوند. این روکشها و ملحفه هایی رویی را سعی کنید مرتب با درجه حرارت بالای آب بشویید و البته شستشوی مکرر لباسهای زیر و لباسهای خواب هم یادتان نرود.
۴- کباب پختن
بله! به قول یکی از دوستان ظاهرا هرچیزی که خوشمزه است، مضر است. اما با اطمینان به شما می گویم برای هر چیزی هم چاره ای هست. قبل از اینکه چاره ای برای خوردن کباب و در عینحال حفظ سلامتی پیدا کنیم، بهتر است علت زیانبار بودن کباب را بدانیم.
وقتی گوشت کبابی رو حرارت بالای منقل ذغالی یا گازی قرار می گیرد، کم کم چربی های آن آب شده و بر روی شعله می چکد، این چربی در اثر حرارت بالای شعله آتش سریعا تبدیل به مواد آروماتیک و در عین حال سرطانزایی می شود که به شکل بخار به بالا رفته و دوباره روی گوشت می نشیند. آن مایع نیمه چسبنده که بعد از پخت روی کباب را می گیرد (و آن را خوشمزه هم می کند) بیشتر از همین ترکیبات سرطانزای حاصل از سوختن چربی تشکیل شده است.
خب حالا برسیم به چاره ماجرا، شما می توانید قبل از پختن گوشت کبابی آن را کمی در مایکروویو حرارت بدهید، اینطوری هم زمان کمتری برای پخت کباب لازم است و هم امواج میکرویو قسمتی از چربی های مضر را قبل از کباب کردن، می شکنند.
راه دوم پیچیدن کباب لای فویل است. فویل را دور کباب بپیچید و آن را سوراخ دار کنید. بعد روی منقل بپزید. به این ترتیب فویل حرارت را به گوشت منتقل می کند و گوشت پخته می شود. چربی هم بعد از آب شدن از سوراخها به پایین می چکد اما وقتی بخار سرطانزای چربی بالای می آید روی فویل می نشیند و به کباب نمی رسد. راه دیگر هم استفاده از گوشتهای بدون چربی برای پخت کباب است.
۵- تلوزیون دیدن
بله. تماشای تلوزیون یکی از اصلی ترین علتهای چاقی در جامعه است. چرا که اولا باعث یکجا نشستن افراد برای مدت طولانی میشود و از طرفی وقتی مردم پای تلوزیون هستند دوست دارند تنقلاتی استفاده کنند که از لحاظ کالری بالا هستند مثل انواع آجیل یا بدتر از آن پفک و چیپس و بقیه هله هوله ها! علاوه بر آن که تماشای بعضی برنامه های آبکی و بی سر و ته تلوزیون ممکن است اعصابتان را هم خراب کند و باعث بالا رفتن فشار خونتان شود!
چاره چیست؟ خیلی راحت، کنترل را بردارید دکمه خاموش را فشار بدهید و بلند شوید بروید یک قدم کوچک بزنید. یا اینکه اگر می توانید یک دوچرخه ثابت با تردمیل بگیرید و موقع تماشای تلوزیون رکاب بزنید یا بدوید.
۲۰